انواع زخم دهان

زخم دهان چیست؟

زخم دهان، آسیب‌هایی هستند که در مخاط دهان ایجاد می‌شوند و ممکن است دردناک و آزاردهنده باشند. این زخم‌ها می‌توانند به دلایل مختلفی مثل عفونت، استرس، آسیب‌های فیزیکی یا بیماری‌های زمینه‌ای ایجاد شوند.

انواع زخم دهان

1. آفت دهانی (Aphthous Ulcers)
   1. • شایع‌ترین نوع زخم، کوچک و گرد با مرکز سفید یا زرد و حاشیه قرمز.
      • غیرمسری و معمولاً به دلیل استرس، کمبود ویتامین یا آسیب دهانی ایجاد می‌شود.
   2. تب‌خال دهانی (Cold Sores)
      • ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس (HSV)، مسری و معمولاً در اطراف لب یا داخل دهان ظاهر می‌شود.
   3. زخم‌های تروماتیک
      • ناشی از آسیب فیزیکی مانند گاز گرفتن تصادفی، استفاده از دندان مصنوعی نامناسب یا مسواک زدن شدید.
   4. زخم‌های قارچی (مانند برفک دهانی)
      • ناشی از رشد بیش‌ازحد قارچ کاندیدا آلبیکنز، اغلب در افرادی با سیستم ایمنی ضعیف.
   5. زخم‌های ناشی از بیماری‌های سیستمیک
      • مرتبط با بیماری‌هایی مانند کرون، کولیت اولسراتیو یا سندرم بهجت.
   6. زخم‌های آلرژیک یا دارویی
      • به دلیل حساسیت به برخی غذاها، داروها یا استفاده از محصولات بهداشتی خاص.

علت زخم دهان و گلو چیست؟

زخم‌های دهان و گلو می‌توانند به دلایل مختلفی ایجاد شوند، از جمله:

1. عفونت‌های ویروسی: مانند تب‌خال (HSV)، ویروس آبله‌مرغان یا آنفلوآنزا.
2. آفت دهانی: شایع‌ترین علت زخم غیرعفونی، ناشی از استرس، آسیب یا کمبود ویتامین‌ها (B12، آهن).
3. عفونت‌های قارچی یا باکتریایی: مانند برفک دهان یا عفونت‌های استرپتوکوکی.
4. آسیب فیزیکی: گاز گرفتن تصادفی، مصرف غذاهای داغ یا تیز.
5. بیماری‌های زمینه‌ای: مانند بیماری کرون، کولیت اولسراتیو یا سندرم بهجت.
6. حساسیت یا تحریک: به دلیل مصرف مواد غذایی اسیدی، تند یا واکنش به خمیر دندان و دهانشویه‌های حاوی الکل.

رایج‌ترین داروهایی که باعث ایجاد زخم دهان می‌شوند

• داروهای شیمی‌درمانی
  • داروهای مورد استفاده در درمان سرطان ممکن است باعث آسیب به سلول‌های دهان و ایجاد زخم شوند.
• داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)
  • مانند ایبوپروفن و آسپرین که می‌توانند باعث تحریک و زخم مخاط دهان شوند.
• آنتی‌بیوتیک‌ها
  • برخی آنتی‌بیوتیک‌ها مانند تتراسایکلین یا آموکسی‌سیلین ممکن است واکنش‌های آلرژیک ایجاد کرده و به زخم‌های دهانی منجر شوند.
• داروهای ضدتشنج
  • مانند فنی‌توئین که گاهی منجر به التهاب یا زخم دهان می‌شوند.
• داروهای کاهنده ایمنی
  • مانند کورتیکواستروئیدها یا داروهای استفاده‌شده در پیوند اعضا که می‌توانند باعث ضعف سیستم ایمنی و زخم‌های دهانی شوند.
• داروهای ضدافسردگی و روان‌پزشکی
  • برخی داروهای ضدافسردگی یا ضداضطراب ممکن است باعث خشکی دهان شوند که زمینه‌ساز زخم است.

علائم زخم دهان

1. درد و سوزش: به‌ویژه هنگام خوردن، نوشیدن یا صحبت کردن.
2. ظاهر زخم‌ها: زخم‌های سفید، زرد یا قرمز با حاشیه‌های ملتهب در داخل دهان یا روی زبان.
3. تورم یا التهاب: در ناحیه اطراف زخم.
4. خشکی یا حساسیت دهان: احساس خشکی یا تحریک در ناحیه زخم.
5. تب یا بی‌حالی: در برخی موارد، به‌ویژه اگر زخم به دلیل عفونت ویروسی باشد.

در صورت تداوم زخم‌ها بیش از دو هفته یا علائم شدید، مشاوره با پزشک یا دندانپزشک توصیه می‌شود.

آیا زخم‌های دهان مسری هستند؟

زخم‌های دهان بسته به علت آن‌ها می‌توانند مسری یا غیرمسری باشند:

1. زخم‌های آفتی (Aphthous Ulcers): این نوع زخم‌ها که شایع‌ترین هستند، معمولاً غیرمسری بوده و به علت استرس، کمبود ویتامین‌ها یا آسیب به دهان ایجاد می‌شوند.
2. زخم‌های ویروسی (مانند تب‌خال دهانی): زخم‌هایی که به دلیل ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) ایجاد می‌شوند مسری هستند و از طریق تماس مستقیم یا استفاده مشترک از وسایل منتقل می‌شوند.
3. زخم‌های قارچی یا باکتریایی: اگر علت زخم عفونت باشد، ممکن است مسری باشد، به‌ویژه اگر بهداشت دهان رعایت نشود.

برای پیشگیری، رعایت بهداشت دهان و پرهیز از تماس مستقیم با افراد مبتلا توصیه می‌شود.

درمان زخم دهان و زبان

زخم دهان و زبان معمولاً با رعایت بهداشت دهان و دندان، مصرف غذاهای نرم و پرهیز از مواد تحریک‌کننده بهبود می‌یابد. استفاده از دهانشویه‌های ضدعفونی‌کننده، ژل‌های موضعی حاوی لیدوکائین یا آلوئه‌ورا می‌تواند به کاهش درد و التهاب کمک کند. نوشیدن آب فراوان و استفاده از مکمل‌های حاوی ویتامین B12 یا آهن در صورت کمبود مؤثر است. اگر زخم‌ها بیش از دو هفته ادامه داشت، حتماً به دندانپزشک مراجعه کنید. کلینیک دندانپزشکی دکتر افشین میرزایی خدمات تخصصی درمان زخم‌های دهانی را ارائه می‌دهد.

پیشگیری از زخم دهان

1. رعایت بهداشت دهان و دندان
   • مسواک زدن روزانه با مسواک نرم و استفاده از نخ دندان برای جلوگیری از تجمع باکتری‌ها.
2. پرهیز از غذاهای تحریک‌کننده
   • اجتناب از مصرف غذاهای تند، اسیدی یا سخت که می‌توانند دهان را تحریک کنند.
3. مدیریت استرس
   • استفاده از روش‌های آرامش‌بخش مانند مدیتیشن یا ورزش برای کاهش استرس، زیرا یکی از عوامل اصلی ایجاد آفت است.
4. تقویت سیستم ایمنی
   • مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین B12، آهن و روی یا استفاده از مکمل‌ها در صورت نیاز.
5. پرهیز از آسیب فیزیکی
   • جلوگیری از گاز گرفتن لب یا زبان و استفاده از محافظ دهان در صورت نیاز.
6. اجتناب از مصرف مواد تحریک‌کننده
   • پرهیز از مصرف سیگار، الکل و محصولات حاوی سدیم لوریل سولفات در خمیردندان.

با رعایت این نکات می‌توانید احتمال ایجاد زخم‌های دهان را کاهش دهید.

پرتکرارترین سوالات درباره زخم دهان

1. علت زخم دهان چیست؟
   زخم دهان می‌تواند به دلایلی مانند استرس، کمبود ویتامین، عفونت‌های ویروسی، آسیب فیزیکی یا بیماری‌های سیستمیک ایجاد شود.
2. چگونه زخم دهان را درمان کنیم؟
   استفاده از دهانشویه ضدعفونی‌کننده، ژل‌های موضعی، غذاهای نرم و پرهیز از مواد تحریک‌کننده می‌تواند به درمان کمک کند.
3. آیا زخم دهان نشانه بیماری جدی است؟
   در بیشتر موارد خیر، اما اگر زخم‌ها بیش از دو هفته طول بکشند یا با علائم شدید همراه باشند، نیاز به بررسی پزشکی دارند.
4. آیا زخم دهان مسری است؟
   زخم‌های غیرعفونی مانند آفت مسری نیستند، اما زخم‌های ویروسی مانند تب‌خال می‌توانند انتقال یابند.
5. برای پیشگیری از زخم دهان چه کنیم؟
   رعایت بهداشت دهان، پرهیز از غذاهای تحریک‌کننده، مدیریت استرس و مصرف مواد مغذی می‌تواند مؤثر باشد.
6. آیا داروها باعث زخم دهان می‌شوند؟
   بله، داروهایی مانند شیمی‌درمانی، آنتی‌بیوتیک‌ها و NSAIDs ممکن است باعث زخم دهان شوند.
7. زخم دهان کودکان چگونه درمان می‌شود؟
   استفاده از دهانشویه ملایم، ژل‌های مخصوص کودکان و غذاهای نرم می‌تواند برای درمان زخم دهان کودکان مفید باشد.
8. آیا زخم دهان با تب همراه است؟
   اگر زخم به دلیل عفونت ویروسی باشد، ممکن است با تب و علائم دیگر همراه باشد.

درمان خانگی زخم دهان

1. دهانشویه نمک و آب گرم
   ترکیب یک قاشق چایخوری نمک در یک لیوان آب گرم و شستشو دهان با آن می‌تواند به کاهش التهاب و تسکین درد کمک کند.
2. عسل
   عسل خواص ضدباکتری و ضدالتهابی دارد. می‌توانید عسل را مستقیماً روی زخم‌ها بمالید تا به بهبود آنها کمک کند.
3. آلوئه‌ورا
   ژل آلوئه‌ورا خاصیت تسکینی و ضدالتهابی دارد. استفاده از ژل آلوئه‌ورا روی زخم‌ها می‌تواند درد را کاهش دهد و به بهبود کمک کند.
4. چای بابونه
   چای بابونه دارای خواص ضدالتهابی است. مصرف چای بابونه یا شستشوی دهان با آن می‌تواند التهاب را کاهش دهد.
5. یخ
   مکیدن یخ یا قرار دادن یک تکه یخ روی زخم‌ها می‌تواند به کاهش درد و التهاب کمک کند.
6. محلول سودا و آب
   مخلوط کردن کمی جوش شیرین با آب و شستشوی دهان با این محلول می‌تواند به بهبود زخم‌های دهان کمک کند.

استفاده از این درمان‌ها می‌تواند علائم زخم‌های دهانی را کاهش دهد، اما اگر زخم‌ها بیشتر از دو هفته طول کشیدند، حتماً باید به پزشک یا دندانپزشک مراجعه کنید.

📞 با ما در ارتباط باشید!  تماس با ما
💬 برای مشاوره رایگان و سریع می‌توانید از طریق یکی از گزینه‌های زیر با ما تماس بگیرید:
🔹 چت در واتساپ
🔹 چت در تلگرام
🔹اینستاگرام

فرم ویزیت و مشاوره رایگان زیر را پر کنید تا با شما در اولین وقت تماس بگیریم!