در این مقاله می‌خوانید:
🦷 تا حالا شده بعد از مسواک زدن، هنوز احساس کنید دهنتون تمیز نیست؟
حتی اگه به‌طور مرتب مسواک می‌زنید و نخ دندان می‌کشید، باز هم ممکنه احساس کنید یه جایی کار می‌لنگه. اون بوی بد دهان یا التهاب لثه نشونه اینه که چیزی عمیق‌تر از سطح دندونه که باید رسیدگی بشه. اینجاست که “جرم‌گیری و روت پلنینگ” وارد عمل می‌شه!
جرم گیری و روت پلنینگ (Scaling and Root Planing) یک روش حرفه‌ای برای پاکسازی عمیق دندان و لثه است. تو این روش:
🔹 جرم‌گیری، رسوبات سخت (جرم و پلاک) رو از روی دندون و اطراف خط لثه پاک می‌کنه.
🔹 روت پلنینگ، سطح ریشه دندان رو صاف می‌کنه تا باکتری‌ها نتونن دوباره رشد کنن و التهاب کم بشه.
این درمان بیشتر برای افرادی که دچار بیماری‌های لثه مثل التهاب یا پریودنتیت هستن توصیه می‌شه. چون باعث کاهش عمق پاکِت‌های لثه‌ای، توقف خونریزی و حتی جلوگیری از لق شدن دندان‌ها می‌شه.
مراحل انجام جرم گیری و روت پلنینگ
- معاینه اولیه: دندانپزشک با بررسی وضعیت لثه و دندان‌ها و انجام تصویربرداری رادیوگرافی، عمق پاکت‌های لثه را اندازه‌گیری می‌کند.
- بی‌حسی موضعی: برای کاهش درد و ناراحتی، ناحیه تحت درمان با بی‌حسی موضعی بی‌حس می‌شود.
- جرم‌گیری (Scaling): دندانپزشک با استفاده از ابزارهای اولتراسونیک یا دستی، پلاک‌ها و جرم‌های انباشته‌شده روی دندان و زیر خط لثه را پاک می‌کند.
- روت پلنینگ (Root Planing): سطح ریشه دندان به‌طور دقیق صاف و پالیش می‌شود تا ناصافی‌های میکروسکوپی که محل تجمع باکتری‌ها هستند، از بین بروند.
- شست‌وشو و ضدعفونی: پس از جرم‌گیری و پلنینگ، حفره‌های لثه با محلول‌های ضدعفونی‌کننده شست‌وشو داده می‌شوند.
- مراقبت‌های بعدی: توصیه‌های لازم برای مراقبت‌های خانگی و ادامه درمان به بیمار ارائه می‌شود.
مزایای جرم گیری و روت پلنینگ
- کاهش التهاب و خونریزی لثه
- جلوگیری از پیشرفت بیماری‌های لثه
- بهبود بوی دهان و سلامت کلی لثه
- حفظ دندان‌های طبیعی و جلوگیری از لق شدن آنها
- حذف پلاک و جرم‌های سخت که با مسواک و نخ دندان قابل برداشت نیستند
⚠️ عوارض احتمالی جرم گیری و روت پلنینگ
- حساسیت دندانی:
بعد از درمان، ممکنه دندون‌هات به نوشیدنی‌ها یا غذاهای سرد، گرم یا شیرین حساس بشن. این حساسیت معمولاً موقتیه و ظرف چند روز تا چند هفته برطرف می‌شه. - خونریزی لثه:
ممکنه در یکی دو روز اول، حین مسواک زدن یا حتی بدون تحریک، کمی خونریزی لثه داشته باشی که طبیعی‌ه و به‌مرور کمتر می‌شه. - التهاب یا تورم خفیف:
ناحیه‌ی درمان‌شده ممکنه کمی ملتهب یا متورم بشه، اما با مراقبت‌های درست مثل استفاده از دهانشویه و کمپرس سرد، خیلی زود خوب می‌شه. - درد یا ناراحتی جزئی:
بعد از بی‌حسی، کمی درد یا ناراحتی طبیعی‌ه که معمولاً با مُسکن ساده (مثل استامینوفن یا ایبوپروفن) قابل کنترله. - احساس لق شدن دندان‌ها:
بعد از حذف جرم‌ها، ممکنه احساس کنی دندون‌هات یه کم لق شدن. این حس معمولاً به این دلیله که قبل از درمان، جرم‌ها دندون‌ها رو به‌نوعی “پشتیبانی” می‌کردن. اما با بهبود لثه، این احساس از بین می‌ره.
مراقبت‌های بعد از جرم گیری و روت پلنینگ
مراقبت‌های بعد از جرم گیری و روت پلنینگ- از مصرف غذاهای سفت و چسبناک خودداری کنید.
- روزانه دو بار مسواک بزنید و از نخ دندان استفاده کنید.
- از دهان‌شویه‌های تجویز شده توسط دندانپزشک استفاده نمایید.
- مراجعه منظم به دندانپزشک برای بررسی وضعیت لثه‌ها و دندان‌ها ضروری است.
چه وقت‌هایی به جرم گیری و روت پلنینگ نیاز داریم؟
🦷 وقتی مسواک می‌زنید، لثه‌تون خونریزی می‌کنه؟
این یکی از اولین نشونه‌های التهاب لثه‌ست. یعنی باکتری‌ها دارن کار خودشونو می‌کنن و وقتشه دست به کار بشید!
😬 احساس می‌کنید دندون‌هاتون لق شدن یا بینشون فاصله افتاده؟
این اتفاق معمولاً وقتی می‌افته که جرم‌ها زیر لثه جمع شدن و استخوان اطراف ریشه دندون تحلیل رفته. روت پلنینگ می‌تونه به تثبیت وضعیت کمک کنه.
👃 دهنتون همیشه بوی بدی می‌ده، حتی بعد از مسواک؟
این بو می‌تونه ناشی از عفونت‌های لثه‌ای باشه که با جرم‌گیری عمیق و پاکسازی ریشه قابل درمانه.
👄 لثه‌هاتون قرمز، متورم یا دردناک شده؟
این‌ها علائم التهاب فعال لثه هستن که اگر جدی گرفته نشن، به مرور به پریودنتیت یا تحلیل لثه تبدیل می‌شن.
🦷 جرم و پلاک زیادی روی دندون‌هاتون حس می‌کنید؟
اگه مدت زیادیه دندون‌پزشک نرفتید و حس می‌کنید یه لایه سفت رو دندون‌هاتونه، وقتشه با یه جرم‌گیری عمیق به داد دندون‌هات برسید.
جرم‌گیری و روت پلنینگ یک روش ایمن و مؤثر برای درمان بیماری‌های لثه و جلوگیری از عوارض جدی‌تر است. با رعایت بهداشت دهان و دندان و مراجعه منظم به دندانپزشک می‌توان از سلامت طولانی‌مدت دندان‌ها و لثه‌ها اطمینان حاصل کرد.
❓ سوالات متداول درباره جرم‌گیری و روت پلنینگ
۱. جرم‌گیری و روت پلنینگ دقیقاً چه تفاوتی با هم دارند؟
جرم‌گیری روی سطح دندان‌ها انجام می‌شه و رسوبات بالای خط لثه رو حذف می‌کنه؛ اما روت پلنینگ روی ریشه دندان تمرکز داره و با صاف کردن سطح ریشه، باکتری‌ها و التهاب زیر لثه رو کاهش می‌ده.
۲. آیا این درمان دردناک است؟
ممکنه کمی حساسیت یا ناراحتی جزئی داشته باشه، اما معمولاً با بی‌حسی موضعی انجام می‌شه و درد زیادی نداره.
۳. بعد از روت پلنینگ باید مراقبت خاصی انجام بدم؟
بله، برای جلوگیری از عفونت یا التهاب مجدد، بهتره بهداشت دهان و دندون رو دقیق رعایت کنی، از دهانشویه استفاده کنی و طبق توصیه دندانپزشک دارو مصرف کنی.
۴. چند وقت یک‌بار باید این درمان انجام بشه؟
بسته به شدت بیماری لثه، ممکنه یک‌بار کافی باشه یا نیاز به جلسات پیگیری و جرم‌گیری‌های دوره‌ای باشه. پزشک با معاینه دقیق تشخیص می‌ده.
۵. آیا بعد از این درمان، لثه‌ها به حالت طبیعی برمی‌گردن؟
اگر درمان به‌موقع و درست انجام بشه، التهاب کاهش پیدا می‌کنه و لثه بهبود پیدا می‌کنه، اما در موارد شدید ممکنه نیاز به جراحی لثه هم باشه.
۶. این درمان برای چه کسانی توصیه می‌شه؟
برای افرادی که علائم بیماری لثه دارن مثل خونریزی، التهاب، تحلیل لثه یا بوی بد دهان دائمی.
۷. بعد از درمان چه چیزهایی نباید بخوریم یا انجام بدیم؟
تا چند ساعت اول نباید غذاهای سفت یا خیلی داغ بخورید. بهتره سیگار نکشید و بهداشت دهان رو با دقت رعایت کنید.
